استیل بگیر و نگیر چیست؟

استیل بگیر و نگیر چیست؟ استیل بگیر و نگیر چه کاربردهایی دارند؟ تفاوت استیل بگیر و نگیر در چیست؟ اگر شما هم مشتاقید تا پاسخ این پرسش ها را بدانید، توصیه می‌کنیم که حتما با ما همراه باشید. ما در این مقاله از بلاگ آهن رویال، قصد داریم در مورد انواع استیل بگیر و نگیر و تفاوت آنها با یکدیگر صحبت کنیم و ببینیم چه کاربردهایی در صنایع مختلف دارند. پس با ما همراه باشید.

یکی از محبوب ترین تولیداتی که کارخانه های فولاد به بازار عرضه می‌کنند، استیل است. این ورق محبوب در انواع طرح، ابعاد و ضخامت در بازار دیده می‌شود که هر کدام متناسب با کاربردی که از آنها انتظار می‌رود، مورد استفاده قرار می‌گیرند. حضور ورق های استیل را می‌توان در هر جایی که صنعت هست را حتمی دانست، چون کاربردهای آن روز به روز بیشتر و گسترده تر از قبل می‌شود. ورق استیل در صنایعی همچون صنعت خودروسازی، لوازم خانگی، پزشکی، ساختمان، راهسازی و غیره کاربردهای فراوانی دارد.

به همین دلیل، قیمت ورق استیل یکی از پرجستجوترین کلماتی است که در گوگل یافت می‌شود. چون تهیه و تامین آن برای صنایع بسیار حائز اهمیت است و قیمت آن نقش تعیین کننده ای در قیمت تمام شده محصولاتشان خواهد داشت.

استیل ها در انواع متفاوتی تولید می‌شوند و موجود هستند، که می‌توان آنها را در دسته بندی های گوناگونی قرار داد. یکی از معروف ترین دسته بندی های ورق استیل به شرح زیر است:

• نوع استیل بگیر ( مغناطیسی)
• نوع استیل نگیر ( غیر مغناطیسی)

هر کدام از این نوع ورق ها، دارای ویژگی ها و خصوصیات متمایزی از همدیگر هستند که همین باعث کاربرد متفاوتشان می‌گردد. در مورد استیل بگیر و نگیر، به طور مفصل توضیحاتی خدمت شما ارائه خواهیم کرد که خواندن آنها خالی از لطف نخواهد بود.

قبل از اینکه به سراغ بررسی انواع استیل بگیر و نگیر برویم، بد نیست کمی آگاهی خود را در رابطه با استیل افزایش دهیم.

قبل از صحبت راجع به استیل بگیرو نگیر: استیل چیست؟ چه کاربردهایی دارد؟

ورق استیل که به نام استنلس استیل (Stainless Steel) هم شناخته می‌شود، یک نوع فولاد ضد زنگ است که مواد اولیه آن را آهن تشکیل می‌دهد. در واقع در کارخانه های فولاد کشور، آهن با چند عنصر دیگر ترکیب می‌شود و هدف از این ترکیب، تغییر خواصی است که در نهایت منجر به تولید انواع ورق استیل می‌گردد.

یکی از مهمترین خصوصیاتی که ورق های استیل در این راه کسب می‌کنند، مقاومت در برابر خوردگی است. این خصوصیت باعث این می‌شود که ورق استیل فراتر از حد تصور ما کاربرد داشته باشد و در صنایع مختلفی از آن استفاده شود.

برای اینکه استیل به این خصوصیت و دیگر ویژگی هایی که دارا است برسد، همانطور که گفتیم، غیر از آهن از ترکیبات مختلفی استفاده می‌شود. این ترکیبات شامل: کربن، نیکل، کروم، مولیبدن هستند که باعث می‌شوند استیل خصوصیات زیر را به خود بگیرد.

ویژگی های استیل عبارتند از:

• افزایش استحکام کششی
• نقطه ذوب بالا
• مقاومت در برابر خوردگی
• مقاومت در برابر اکسیداسیون

این ویژگی ها باعث می‌شوند که استیل بیش از هر ورق دیگری در صنعت کاربرد داشته باشد.

یکی از تقسیم بندی های ورق استیل بر اساس نوع ریزساختار آنها است. این دسته بندی شامل موارد زیر می‌گردد:

• انواع گرید های فریتی
• انواع گریدهای آستنیتی
• انواع گریدهای مارتنزیتی
• انواع گریدهای داپلکس
• انواع گریدهای رسوب سخت شده

این ورق ها بر اساس آلیاژی که دارند، به سری های 200، 300، 400، 500 و 600 تقسیم بندی می‌شوند که در این بین، ورق استیل سری 300 دارای تقاضای بیشتری است و کاربرد گسترده تری در صنایع دارد.

حالا با توجه به توضیحاتی که خدمتتان ارائه کردیم، بد نیست که با کاربردهای استیل بیشتر آشنا شویم تا ببینیم که این ورق ها بیشتر در کدام صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرند:

• صنعت غذایی. استیل در صنعت غذایی کاربردهای فراوانی دارد. منظور از صنعت غذایی تجهیزات آشپزخانه، بسته بندی‌ها و ظرف هایی است که برای مواد غذایی ممکن است مورد استفاده قرار بگیرد. استیل در ساخت تجهیزات آشپزخانه مثل دیگ، قابلمه، سینک ظرفشویی، چنگال، قاشق، کارد و غیره کاربرد دارد. حتی در بدنه یخچال و فریزرها هم از استیل استفاده می‌شود.
• صنعت پزشکی. استیل در خدمت صنعت پزشکی نیز هست. به خاطر اینکه استیل ضد زنگ است در صنعت پزشکی کاربردهای گسترده ای از خود نشان می‌دهد. به خاطر قابلیت استریل کردن می‌تواند بهترین گزینه برای ساخت تجهیزات پزشکی باشد.
• صنعت ساختمان. استیل علاوه بر موارد بالا، در صنعت ساختمان هم کاربرد دارد. استیل دکوارتیو ضد رنگ به خاطر خواص مکانیکی و ظاهر زیبایی که دارد، در معماری ساختمان ها مورد استفاده قرار می‌گیرد و همواره مورد توجه معماران و پیمانکاران است.
• صنعت حمل و نقل. استیل پای ثابت تولید وسایل نقلیه مختلف است. از خودرو گرفته تا قطار و قطعات هواپیما، تماما با استفاده از استیل ساخته می‌شوند که این مورد، نشان دهنده اهمیت استیل در صنعت حمل و نقل است. این ورق ویژگی هایی دارد که برای ساخت قطعات وسایل نقلیه بسیار مناسب است.

غیر از موارد بالا که به آن اشاره کردیم، استیل در موارد زیر نیز کاربرد دارد:

• پوشش بدنه و سقف درب آسانسور
• ساخت لوازم خانگی
• ساخت قطعات بزرگ در کشتی سازی و همچنین ساخت پمپ
• ساخت تانکر حمل مواد شیمیایی
• ساخت بدنه خودرو، کامیون و هواپیما
• ساخت لوازم الکتریکی مانند ترانسفورماتور

حالا که تا حدود زیادی در مورد استیل، کاربردها و ویژگی های آن توضیح دادیم، بد نیست که به سراغ اصل مطلب برویم و راجع به استیل بگیر و نگیر خدمتتان بیشتر توضیح دهیم.

استیل بگیر و نگیر چیست؟ چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟

به طور خلاصه: استیل بگیر به فولادی گفته می‌شود که زنگ نمی‌زند و آهنربا را جذب می‌کند، استیل نگیر به فولادی گفته می‌شود که زنگ نمی‌زند ولی آهنربا را جذب نمی‌کند. در واقع تفاوت اصلی در خاصیت مغناطیسی این دو نوع استیل است.

دو اصطلاحی که هم اکنون در این مقاله به وفور مورد استفاده قرار می‌گیرد، دو اصطلاح پرکاربرد در صنعت فولاد است. اما استیل بگیر و نگیر به چه معناست و چرا آنها را با این نام می‌شناسند؟

قبل از اینکه به ارائه توضیحات مفصل بپردازیم، باید گفت که کل تفاوت این دو نوع استیل، بر سر خاصیت مغناطیسی که یکی از آنها دارد و یکی دیگر ندارد. یعنی در جذب یا عدم جذب آهنربا، دسته بندی شده اند که بیشتر در مورد آنها توضیح خواهیم داد.

استیل بگیر چیست؟

استیل بگیر به فولادی می‌گویند که ویژگی های زیر را دارد:

• در برابر زنگ زدگی مقاوم است.
• آهنربا را به خود جذب می‌کند.

بنابراین به فولادی که خاصیت ضد زنگ داشته و دارای خاصیت مغناطیسی است، استیل بگیر گفته می‌شود. به خاطر این ویژگی، کاربردهای متمایزی نسبت به استیل نگیر خواهد داشت.

استیل نگیر چیست؟

و اما استیل نگیر به فولادی گفته می‌شود که ویژگی ها زیر را در خود داشته باشد:

• در برابر زنگ زدگی مقاوم است.
• آهنربا را از خود دفع می‌کند.

پس به فولادی که دارای خاصیت ضد زنگ است و همچنین خاصیت مغناطیسی ندارد، استیل نگیر گفته می‌شود.

اگر بخواهیم دو نمونه استیل بگیر و نگیر معروف را خدمتتان معرفی کنیم، باید گفت:

• استیل با ریز ساختار آستنیتی نگیر بوده و در سری ۳۰۰ قرار دارند و همانطور که در بالا هم به آن اشاره کردیم، دارای تقاضای بالایی در بازار هستند.
• در مقابل استنلس استیل‌ها با ساختار فریتی دارای خاصیت مغناطیسی و در اصطلاح بگیر هستند و در سری ۴۰۰ قرار می‌گیرند.

استیل فریتی (بگیر) در برابر استیل آستنیتی (نگیر)

فولادهایی که دارای خاصیت ضد رنگ هستند، می‌توان در دو گروه آستینیتی و فریتی دسته بندی کرد. هر کدام از این فولادها دارای خواص و ساختار متفاوتی هستند که باعث اختلاف در کاربرد و استفاده آنها شده است.

استیل های فولادی ضد زنگ فریتی دارای خاصیت مغناطیسی هستند، یعنی آهنربا را به خود جذب می‌کنند و به همین دلیل است که به آنها استیل بگیر گفته می‌شود ( چون آهنربا را به خود می‌گیرد).

اما فولاد ضد زنگ آستینیتی از این خاصیت محروم است، یعنی نمی‌تواند آهنربا را به خود جذب کند. برای همین به آن استیل یا فولاد ضد زنگ نگیر گفته می‌شود.

اما چرا یکی دارای خاصیت مغناطیسی است و می‌تواند آهنربا را جذب کند، اما یکی نه؟

پاسخ به این سوال، به تفاوت در نوع ساختار و نحوه قرارگیری اتم ها در کنار یکدیگر بر می‌گردد. هر کدام دارای ساختار اتمی‌متفاوتی باهم هستند که این موضوع باعث شده است فولاد فریتی جاذب آهنربا و فولاد آستینیتی دافع آهنربا گردد. البته این چینش متفاوت باعث تفاوت در سایر ویژگی های این دو نوع فولاد نیز شده اند که اگر بخواهیم به یک مورد آنها اشاره کنیم، خاصیت جوش پذیری متفاوت آنها است.

در استیل‌های آستنیتی، اتم‌ها به صورت شبکه‌ای مکعبی که به نام شبکه fcc شناخته می‌شود کنار هم قرار گرفته‌اند. برای آشنایی با این شبکه یک مکعب را تصور کنید. اتم‌هایی در مرکز هر وجه از وجه‌های مکعب قرار گرفته‌اند. همچنین در هر یک از هشت گوشه مکعب نیز یک اتم وجود دارد. این نوع آرایش اتمی‌زمانی ظاهر می‌شود که ترکیب فولاد حاوی مقادیر تعریف شده‌ای از کربن، نیتروژن، منگنز یا نیکل باشد.

در مقابل استیل‌های آستنیتی ما استیل‌های فریتی را داریم که ساختار آن ها یک شبکه بدون محور یا bcc است. در این حالت اتم‌ها هر یک در هشت گوشه مکعب چیده شده‌اند و یک اتم منفرد دیگر نیز در مرکز مکعب قرار دارد. سیلیکون، کروم و مولیبدن در ساختار فولاد می‌توانند باعث تشکیل یک ساختار bcc شوند.

تفاوت استیل نگیر و بگیر در چیست؟

حالا که تا حدودی با تعریف استیل بگیر و نگیر آشنا شدیم، بد نیست ببینیم که این دو نوع ورق استیل در چه چیزهایی با هم تفاوت دارند؟

شایان ذکر است همانطور که در بالا هم اشاره ای مختصر به آن داشتیم، تفاوت استیل بگیر و نگیر، فقط به خاصیت مغناطیسی آنها ختم نمی‌شود، بلکه در دیگر خصوصیات هم با هم فرق هایی دارند که در زیر به همه آنها اشاره خواهیم کرد.

1- خاصیت مغناطیسی استیل بگیر و نگیر

همانطور که در بالا هم به آن اشاره کردیم، مهمترین عناصری که در ساخت استیل بگیر و نگیر به کار می‌رود، مواردی همچون: آهن، کربن، نیکل، کروم و غیره است.

تفاوت استیل بگیر و نگیر در خاصیت مغناطیسی به میزان عنصر کروم و نیکل بر می‌گردد که باعث تمایز این دو نوع استیل از یکدیگر شده است. خاصیت مغناطیسی که در استیل بگیر نسبت به استیل نگیر وجود دارد، به خاطر تفاوت در مقدار نیکل و کروم است.

به عنوان مثال بد نیست سه مورد زیر را با یکدیگر بررسی کنیم و ببینیم که میزان نیکل و کروم در آنها چه تاثیری داشته است؟

• ورق استیل ۳۱۶ و ورق استیل ۳۰۴ دارای آلیاژ کروم و نیکل می‌باشد که این دو عنصر باعث نگیر بودن استیل می‌شود.
• استیل‌های آستنیتی سری ۳۰۰ که به استیل نگیر هم معروف هستند دارای ۱۶ الی ۲۶ درصد کروم و ۸ الی ۲۲ درصد نیکل در ترکیب شیمیایی خود هستند، بنابراین دارای خاصیت مغناطیسی نیستند.
• میزان کروم در استیل فریتی سری ۴۰۰ حداقل ۱۱ درصد بوده اما به ۲۷ درصد هم می‌رسد اما مقادیر نیکل در این فولادها بسیار کم است. که باعث شده است این استیل، خاصیت آهنربایی کسب کند.

برای اینکه بهتر متوجه این موضوع شوید، در زیر جدول ترکیبات شیمیایی دو نوع استیل بگیر و نگیر را ارائه کرده ایم:

Grade	C	Si	Mn	P	S	N	Cr	Ni
۳۰۴ نگیر	۰.۰۷	۱.۰۰	۲.۰۰	۰.۰۴۵	۰.۰۱۵	۰.۱۰	۱۷.۵ – ۱۹.۵	۸.۰ – ۱۰.۵
۴۳۰ بگیر	۰.۰۸	۱.۰۰	۱.۰۰	۰.۰۴۰	۰.۰۱۵	–	۱۶.۰ – ۱۸.۰	–

2- مقاومت در برابر حرارت استیل بگیر و نگیر

مورد دیگر از تفاوت هایی که استیل بگیر و نگیر با یکدیگر دارند، مقاومت در برابر حرارت است.

ورق استیل بگیر بعد از اینکه مدتی در معرض حرارت مستقیم قرار بگیرند، مقداری از کروم و کربن موجود در آلیاژ خود را از دست می‌دهند. همچنین این ورق ها در حرارت بسیار بالا، تغییر رنگ می‌دهد و ممکن است دچار پوسیدگی شود. حرارت بالا، در واقع به ساختار بلوری استیل بگیر آسیب می‌رساند که این آسیب خود را به شکل زنگ زدگی، رنگ رفتگی و پوشیدگی نشان می‌دهد.

اما ورق استیل نگیر، مقاومت بیشتری در برابر حرارت از خود نشان می‌دهد. مقاومترین استیل های موجود در صنعت، استیل 309 و 310 هستند که جزء استیل های سری 300 آستینیتی محسوب می‌شوند و یک نوع استیل نگیر هستند.

3- تفاوت در قیمت استیل بگیر و نگیر

طبیعتا به خاطر تفاوت در ویژگی ها، قیمت استیل بگیر و نگیر هم باید متفاوت باشد.

قیمت استیل بگیر، نسبت به استیل نگیر ارزان تر است. این به تفاوت های موجود در آنها بر می‌گردد و خصوصیت مقاومت در برابر حرارت هم در این ارزشگذاری بی تاثیر نیست.

نمونه های استیل بگیر دارای قیمت کمتری در بازار هستند، برخی از نمونه های استیل بگیر عبارتند از:

• ورق استیل ۴۳۰
• ورق استیل ۴۰۹
• ورق استیل ۴۳۹
• ورق استیل ۴۱۰
• ورق استیل ۴۲۰
• ورق استیل ۴۴۰

و اما نمونه های استیل نگیر که دارای ارش بیشتری هستند، عبارتند از:

• ورق استیل ۳۰۴ و 304L
• ورق استیل ۳۱۶ و 316L
• ورق استیل ۳۲۱ و 321L
• ورق استیل 309S و 309
• ورق استیل 310S و 310

همانطور که متوجه شدید، استیل های سری 400 از استیل های سری 300 دارای ارزش کمتری هستند و بنابراین قیمت کمتری هم خواهند داشت. این نشانه را به خاطر داشته باشید که استیل های سری 400، بگیر و استیل های سری 300 نگیر هستند تا بتوانید استیل بگیر و نگیر را از روی این اعداد تشخیص دهید.

4- تفاوت در کاربرد استیل بگیر و نگیر

قطعا استیل بگیر و نگیر در کاربرد هم تفاوت هایی با یکدیگر دارند که بد نیست آنها را به جهت تکمیل توضیحات خدمات شما بیان کنیم.

کاربرد استیل بگیر

استیل بگیر به خاطر اینکه دارای قیمت کمتری است، در تولید قطعاتی که دارای تنش کمتری هستند و روی آنها کمتر حساسیتی وجود دارد، استفاده می‌شوند، از جمله کاربردهای استیل بگیر، عبارتند از:

• وسایل غذاخوری
• قاشق
• چنگال
• درهای ماشین لباسشویی
• ساخت انواع سینک
• دکل های نفتی
• وسایل فلزی

کاربرد استیل نگیر

اما کاربردهای استیل نگیر، کمی گسترده تر از استیل بگیر است و در صنایع حساس تر مثل پزشکی و دارویی از آن استفاده می‌شود.

• ساخت تجهیزات پزشکی
• تجهیزات پردازش شیمیایی
• صنایع غذایی
• فرآورده های لبنی و آشامیدنی
• تجهیزات تصویربرداری
• پالایشگاه نفت
• تجهیزات دارویی

و غیره از کاربردهای استیل نگیر هستند.

جمع بندی و سخنان پایانی

در این مقاله سعی کردیم به صورت مفصل در مورد استیل بگیر و نگیر، تفاوت های آنها و کاربردشان توضیحاتی را خدمت شما ارائه دهیم. قطعا این اطلاعات برای افرادی که در حوزه آهن آلات و فولاد فعال هستند، همچنین افرادی که در صنایع مشغول به کارند، مفید خواهد بود.

به طور خلاصه ورق استیل با توجه به میزان آلیاژهایی که در خود دارا است، انواع مختلفی دارد و ورق استیل بگیر که خاصیت جذب شدن توسط آهنربا را دارد، یکی از انواع پرکاربرد این ورق در صنعت است. شناختن جزئیات و ویژگی‌های هر کدام از انواع ورق استیل بگیر می‌تواند در انتخاب بهینه آن‌ها در صنایع مختلف تاثیرگذار بوده و ایمنی و کاهش هزینه‌ها را با هم برای صنعتگران به ارمغان بیاورد.

اگر در خرید ورق استیل بگیر و نگیر احساس می‌کنید به راهنمایی تخصصی نیاز دارید، توصیه می‌کنیم که یک مشاور فنی با دانش بالا را در این حوزه انتخاب کنید. آهن رویال، با تخصیص یک مشاور با دانش فنی و سطح سواد بالا از صفر تا صد در تامین انواع استیل بگیر و نگیر در کنار شما خواهد بود و هر جا که لازم باشد، راهنمایی های مورد نیاز را از پایه در اختیارتان قرار خواهد داد.

در صورت نیاز، این مشاوره به تامین استیل مورد نیاز شما ختم خواهد شد، چون آهن رویال یک بازرگانی بزرگ است که در جهت تسهیل تامین مقاطع فولادی به خصوص انواع استیل، فعالیت می‌کند.