آهن اسفنجی

آهن اسفنجی (Sponge Iron) یا به اصطلاح DRI(آهن احیای مستقیم-direct reduced iron) برای ساخت فولاد و آهن به کار می‌رود که از بازیافت کانی آهن فرآوری شده یا بدون رسیدن به دمای ذوب تولید می‌شود. در این روش گندله سنگ آهن که عیار ۶۷٪ را دارا می‌باشد احیا می‌شود و دستاورد آن گندله متخلخل یا همان آهن اسفنجی با متالیزاسیون fe می‌باشد. فرآورده بخش احیاء در کوره و با دمای پیرامون ۶۰۰ درجه سانتی‌گراد بدون عبور از بخش خنک‌کاری به قسمت فولادسازی برای شارژ مستقیم کوره منتقل می‌شود. این فراورده پس از احیاء و ذوب در فولادسازی، در فرایند ریخته‌گری به صورت محصولات مورد نیاز در می‌آید. سپس به سه صورت بیلت یا شمش، اسلب یا تختال و میلگرد مورد استفاده قرار می‌گیرد.

امروزه پیرامون ۵ درصد از فولاد جهان از آهن اسفنجی فراوری می‌شوند و این روند رو به افزایش است. عیار و تراز آهن موجود در آهن اسفنجی میان ۸۴ تا ۹۵ درصد می‌باشد. عیار بالای آن باعث شده منبع درخوری برای فراوری فولاد و آهن باشد. احیا سنگ اهن در ایران بیشتر با به کارگیری از فناوری میدرکس انجام می‌شود.

روش های تولید آهن اسفنجی

تولید آهن اسفنجی با استفاده از روش احیای مستقیم در دهه ۷۰ میلادی معرفی شد. در این روش، ذغال‌سنگ یا گاز طبیعی به عنوان ماده‌ احیاکننده مورد استفاده قرار می‌گیرد. میدرکس و HYL از میان سه فناوری شناخته شده برای تولید آهن اسفنجی با گاز طبیعی، به عنوان پرکاربردترین و پر بازده‌ترین شناخته شده‌اند. در روش میدرکس، سنگ‌آهن با استفاده از گازهای شکسته‌شده احیا می‌شود. در روش HYL، علاوه بر گاز طبیعی شکسته‌شده، از بخار آب نیز برای تولید هیدروژن بیشتر استفاده می‌شود.

برای تولید آهن اسفنجی با استفاده از ذغال‌سنگ، دو روش کوره‌ی تونلی و SL/RN معمول ‌ترین روش‌هایی هستند که مورد استفاده قرار می‌گیرند. در کوره‌ی تونلی، آهن احیا می‌شود و در مجاورت ذغال‌سنگ قرار می‌گیرد. در روش SL/RN، ذغال‌سنگ حرارتی به عنوان ماده‌ احیاکننده با ذغال‌سنگ ترکیب شده و آهن اسفنجی تولید می‌شود.

کاربرد‌های آهن اسفنجی

آهن اسفنجی دارای کاربردهای فراوانی به شرح زیر است:

از این فرآورده در ریخته‌گری فولاد بهره‌برداری می‌شود. این محصول نسبت به آهن، عیار زیادی دارد و به این سبب که در ایران منابع گوناگونی برای برون‌آوری‌ و احیاء آهنگری وجود دارند، از آن در فرآوری فولاد بهره‌برداری می‌شود. در حقیقت گندله متخلخل، ماده نخستین بهره‌برداری فولاد در ریخته‌گری می‌باشد که ذوب می‌شود و به کمک آن می‌توان فولاد را تولید کرد. پیش از آنکه آهن‌ اسفنجی تولید شود از‌ قراضه‌ها و ضایعات در ریخته‌گری فولاد بهره می‌بردند، اما در حال حاضر با وجود این نوع آهن، فولاد تولید شده عیار و کیفیت، مقاومت و استحکام بالایی دارد.

تفاوت بریکت و آهن اسفنجی

بریکت نوع فشرده شده آهن اسفنجی است که مشکلات حمل و نقل کمتری دارد. این محصول ذخیره‌سازی آسان‌تر و مقاومت بالایی در برابر زنگ‌زدگی و سایش دارد.

مزایای استفاده از آهن اسفنجی

با وجود آن که بیشتر فرآوری فولاد خام در جهان به روش کوره بلند ساخته می‌شوند، ولی به‌ کارگیری روش احیاء مستقیم و ‌کوره‌های الکتریکی دارای مزایای بسیاری است. در ادامه به مزایای حائز اهمیت آن اشاره می‌کنیم:

. این روش سریع‌تر است.

. هزینه راه‌اندازی یک بخش کوره بلند نسبت به یک بخش احیاء مستقیم و کوره الکتریکی در گنجایش‌های متناظر، بیشتر است.

. روش کوره بلند چارچوب‌های زیست محیطی بیشتری نسبت به روش احیاء مستقیم دارد. آهن اسفنجی عیار بیشتری نسبت به آهن خام دارد.

. کوره بلند در گنجایش‌های زیاد که حداقل یک و نیم میلیون تن در سال است، دارای توجیه اقتصادی بیشتری است.

. آهن اسفنجی توانایی این که به شکل آهن گرم کلوخه شده (HBI) در بیاید را دارد و به راحتی حمل و ذخیره می‌شود.

. در فرایند احیاء مستقیم می‌توان از گاز طبیعی بدون حذف ناخالصی‌ها بهره برد.

کارخانه‌های تولیدکننده

کشور ما در کنار هند از بزرگ‌ترین تولیدکننده‌های آهن اسفنجی در دنیا به حساب می‌آید. بی‌گمان این امر دستاورد کوشش بی‌وقفه واحد‌های صنعتی بزرگ و کوچک در سراسر کشور بوده است. شرکت فولاد مبارکه اصفهان و زیرمجموعه‌های آن همانند صنایع معدنی فولاد سنگان، فولاد هرمزگان جنوب، فولاد امیرکبیر کاشان و … از این دسته شرکت‌ها هستند که بخش بزرگی از تولید و فرآوری این نوع آهن در کشور را از آن خود کرده‌اند.

از دیگر برندهای معروف کشور در این بخش، شرکت توسعه و آهن فولاد گل‌گهر است که قدم بزرگی در بومی‌سازی فراوری گندله، کنستانتره، تولید و احیا فولاد برداشته است.

عوامل موثر بر قیمت آهن اسفنجی

نکات مهم هنگام خرید

خرید آهن اسفنجی باید با رعایت نکاتی انجام شود که در ادامه آن‌ها را بیان می‌کنیم:

یکی از مهم‌ترین فاکتورهایی که هنگام خرید خوب است که به آن توجه شود، سطح کیفی این کالا است که به شدت ارزشمند می‌باشد.

از دیگر موارد برند تولیدکننده این کالا می‌باشد.

یکی دیگر از عوامل اصل بودن این محصول است.

خرید انواع آهن آلات از سایت آهن رویال

برای خرید آهن اسفنجی شما می‌توانید با مراجعه به سایت آهن رویال از قیمت روز مطلع شوید و خیلی راحت خرید خود را با کمک مشاوران ما انجام دهید. با مراجعه به سایت مجموعه تمامی محصولات با جزئیات اعم از سایز، ضخامت، متراژ و … در دسترس شما قرار دارند و شما تنها کافی است که محصول مورد نظر را انتخاب کنید و با یک ارتباط تلفنی یا پیغام ساده به کارشناسان فروش ما، خریدی آسوده و به صرفه را تجربه کنید.